غربالگری انواع سرطان در خانم ها و نکات مهمی که همه باید بدانند!
شایعترین سرطانها در خانمها سرطان پستان دهانه رحم، آندومتر و تخمدان می باشد. در جوامع صنعتی و در حال رشد، بین سرطان اندومتر و دهانهی رحم از نظر شیوع آنها، تفاوت هایی وجود دارد و بر همین اساس می توان گفت سرطان اندومتر (بستر داخلی دستگاه تناسلی) شایع تر و از اهمیت بالاتری برخوردار بوده و طبق آمار ارائه شده از هر 128 زن، یک نفر درگیر بیماري فوق می شود؛ البته لازم به ذکر است در برخی از جوامع به دلیل تغییر رفتارهای جنسی، سرطان دهانهی رحم در درجهی اول قرار می گیرد.
همچنین سرطان تخمدان نسبت به این دو، از شیوع کمتری برخوردار بوده و در ارتباط با بیماری های پستان نیز لازم به ذکر است از هر 7 زن، یک نفر درگیر سرطان پستان می شود که در مقایسه با سه بیماری ذکر شده، از شیوع بیشتری برخوردار است.
در ادامه باید خاطر نشان کرد که سرطان پستان با افزایش سن شدت بیشتری پیدا می کند و حتی در افرادي که سابقهی خانوادگی مثبت نیز دارند، ممکن است در سنین پایین تر نمایان شود. عواملی دیگری نظیر افزایش سطح استروژن خون (که عمدتا با چاقی ارتباط دارد) و چگونگی سبک زندگی، در این امر دخیل هستند.
با روش غربالگری ماموگرافی به طور سالیانه که از۴۰سالگی آغاز شده و تا پایان عمر ادامه دارد می توان از وجود توده های سرطانی که حتی قابل لمس نیستند نیز مطلع شد.
در ادامه به مبحث دهانه ی رحم و یا همان سرویکس می پردازیم که در تعریف آن می توان گفت، محل اتصال رحم به قسمت خروجی دستگاه تناسلی (واژن) می باشد و محل ذکر شده به دلیل وجود کلاژن فراوان، در مراحل قبل از بارداری و نیز دوران بارداری، نقش مهمی را ایفا می کند و اگر دچار بیماری بشود در واقع قدرت باروری دچار اختلال می شود و می توان با انجام غربالگری با معاینه ی پاپ اسمیر (نمونه برداری از این قسمت در سنین بین 65 -21 سالگی هر سه سال یکبار و نیز انجام تست HPV در سنین بین 65-25 سالگی و هر پنج سال یکبار از وجود این سرطان در مراحل اولیه مطلع شد.)
توصیه های ذکر شده در مرحله ی ثانویه بوده و برای پیشگیری از بیماری در مراحل اولیه می توان اشاره کرد که سه نوع واکسن (بعضا 6 نوع) وجود دارد که بهترین سن برای تزریق آنها (در صورت داشتن سیستم ایمنی قوی) بین 15-11 سالگی (بعضا تا 45 سالگی) می باشد که که تا حد زیادی سطح ایمنی بدن را در برابر بیماری های ذکر شده افزایش می دهد اما واکسن به تنهایی تاثیر گذار نبوده (از پانزده نوع ویروس، نه نوع آن را پوشش می دهد) و عواملی نظیر استفاده از الکل، سیگار ، وجود برخی از عفونت های دستگاه تناسلی، تبخال تناسلی و همچنین ر وابط جنسی نیز بر این امر دخیل هستند و می توان نتیجه گرفت که عفونت های دستگاه تناسلی زمینه ساز برخی از بیماری ها هستند و به همین علت پیشگیری و درمان آنها را باید جدی گرفت.
در ادامه به مبحث سرطان اندومتر می پردازیم:
چاقی مهم ترین فاکتور برای سرطان لایه ی داخلی رحم است و در کنار آن عوامل دیگری مانند دیابت، یائسگی در سنین بالای 52 سال، داشتن سندروم تخمدان پلی کیستیک و نیز افرادی که در خانواده سابقه ی سرطان روده بزرگ را دار ند، بیشتر در معرض سرطان اندومتر قرار می گیرند. خوشبختانه سرطان اندومتر در مراحل اولیه نیز علائم داشته که شایع ترین آن خونریزی غیر عادی بوده و با مراجعه به پزشک و انجام سونوگرافی ترانس واژینال قابل پیشگیری است. همچنین بانوان یائسه نیز در صورت وجود خونریزی نا بهنگام، لازم است به پزشک مراجعه کنند و می توان گفت به عنوان پیشگیری اولیه از سرطان اندومتر، جلوگیری از چاقی، کافی بودن ویتامین D ، درمان دیابت (در صورت داشتن دیابت)، قطع مصرف سیگار (در صورت استعمال) و تغییر سبک زندگی عوامل مهمی محسوب می شوند.